Tổ yến lâu nay được lưu truyền trong dân gian là món ăn cực kỳ giá trị cho phụ nữ mang thai. Liệu những lời đồn này có đúng. Theo các chuyên gia dinh dưỡng, tổ yến sào đúng là món ăn dinh dưỡng bậc nhất cho thai phụ, nó là 1 món ăn “đắt tiền nhưng xứng đáng với đồng tiền người mua bỏ ra”. Cùng tìm hiểu về tổ yến nhé.
Sơ chế và làm sạch yến sào trước khi chế biến
Sơ chế, làm sạch tổ yến là công đoạn quan trọng để đảm bảo vệ sinh, an toàn trong quá trình sử dụng. Tổ yến thô thường tốn khá nhiều thời gian nhặt lông và tạp chất. Đối với những người bận rộn không có nhiều thời gian nên lựa chọn sản phẩm yến sào tinh chế để tiết kiệm thời gian chế biến hoặc có thể tham khảo cách sơ chế tổ yến còn lông dưới đây.
Tùy vào khẩu vị, nhu cầu sử dụng, mục đích sử dụng để có liều lượng sử dụng yến. Thông thường, chưng yến đúng cách mỗi lần chưng sử dụng 3-5g là hợp lý.
Yến sào thô là gì?
Yến sào thô là loại tổ yến nguyên chất, còn nguyên lông và tạp chất mang ưu điểm khó làm giả, có mùi thơm và hương vị đặc trưng. Sợi yến khi chưng nở lớn, giai, có nhiều dinh dưỡng. Tổ yến thô do chưa qua xử lý nên cần mất thời gian làm sạch. Cách làm tổ yến còn lông dưới đây:
Cách sơ chế, làm sạch và ngâm nở tổ yến
Chuẩn bị:
1 bát nước sạch
1 nhíp nhặt lông
1 cái ray hoặc rá nhỏ
1 đĩa sạch màu trắng
Thực hiện:
Bước 1: Bỏ tổ yến thô vào bát nước sạch ngâm từ 1-2 giờ đến khi sợi yến mềm ra
Bước 2: Sau khi sợi yến mềm ra ta vớt yến bỏ vào ray để ráo nước rồi cho ra đĩa sạch.
Bước 3: Dùng tay tách các sợi yến và dùng nhíp để lấy sạch lông và tạp chất.
Yến sào tinh chế
Yến tinh chế là sản phẩm đã qua xử lý làm sạch nên rất tiện lợi trong quá trình sử dụng. Trước khi chế biến, yến tinh chế chỉ cần ngâm cho mềm. Thời gian ngâm cũng khác với yến thô. Cụ thể:
Ngâm tổ yến trong nước sạch từ 10-15 phút đến khi thấy tổ mềm ra
Dùng tay tách các sợi yến xem và xử lý nốt tạp chất còn sót.
Để yến trên rá dày cho ráo nước trước khi mang đi chưng.
Cách chưng yến sào với đường phèn
Nhiều người thắc mắc tổ yến chưng đường phèn có tác dụng gì. Theo các chuyên gia, Yến sào chưng đường phèn là phương pháp chế biến yến đơn giản nhất tuy nhiên đây vẫn được đánh giá là món ăn “cao lương mỹ vị” và được các chuyên gia đánh giá cao về hàm lượng dưỡng chất được lưu giữ lại sau quá trình chưng nấu. Các bước chưng yến với đường phèn được thực hiện như sau:
Cách chưng yến bằng nồi điện chuyên dụng
Hiện nay do nhu cầu dùng yến trên thị trường khá nhiều nên nồi chưng yến ra đời để phục vụ người tiêu dùng. Nồi chưng yến có cách sử dụng khá đơn giản, khách hàng có thể mua tại các đơn vị phân phối yến lớn.
Bước 1: Cân tổ yến để có lượng yến sử dụng chính xác phù hợp với nhu cầu sử dụng (3-5g)
Bước 2: Cho tổ yến đã được làm sạch ra bát hoặc thố, đổ nước tinh khiết vào sao cho nước vừa ngập hết tổ yến.
Bước 3: Cho nước ngập đến mức 3.5h – 5h trong nồi chưng yến và đặt bát đựng yến vào
Bước 4: Chọn thời gian chưng là 45 phút – 1.5 giờ.
Bước 5: Sau 40 phút nước bắt đầu sôi, đợi thêm 25 phút nữa là yến chín.
Bước 6: Trước khi lấy yến ra 5 phút thì cho đường phèn tán nhuyễn vào nồi trộn đều.
Thành phẩm yến chưng bằng nồi chuyên dụng rất đẹp, dưỡng chất giữ lại cao, có hương thơm tự nhiên, nước sánh, sợi yến dai mềm.
Hướng dẫn chưng tổ yến bằng bếp ga, chảo
Đối với nhiều người không sử dụng yến lâu dài, không có nồi chưng yến hoặc được biếu tặng yến sào vẫn có thể thưởng thức món yến sào chưng đường phèn với dụng cụ chế biến là bếp ga và chảo. Các bước chưng yến đúng cách cụ thể như sau:
Bước 1: Cho yến đã ngâm nở vào thố/chén/bát trộn đường phèn tán nhuyễn và thêm nước ngập tổ.
Bước 2: Bắc nồi/chảo chưng lên bếp, đặt bát đựng yến vào, đổ nước vào nồi/chảo ngập đến 1/3 bát đựng yến.
Bước 3: Đậy nắp nồi/chảo và đun với lửa to đến khi nước sôi thì hạ nhỏ lửa
Bước 4: Đun thêm 25-30 phút là có thể tắt bếp sử dụng thành phẩm.
Món ăn bổ dưỡng cho phụ nữ mang thai: Cách chưng tổ yến với hạt sen
Chưng yến có thể thêm nhiều thành phần khác nhau nhằm làm tăng hương vị, sự bổ dưỡng của món ăn. Một số nguyên liệu thường được bổ sung trong món yến chưng đó là hạt sen và gừng. Đối với yến sào chưng đường phèn hạt sen, người chế biến có thể áp dụng hạt sen tươi hoặc khô. Cách chưng tổ yến với hạt sen (có thể áp dụng cách chưng yến với táo đỏ bằng cách thay hạt sen bằng táo đỏ) áp dụng theo các bước sau.
Mỗi lần chưng, người tiêu dùng có thể áp dụng 3-5g tổ yến và 25g hạt sen.
Chuẩn bị
Yến sào làm sạch ngâm nở
Hạt sen tươi cần lột vỏ cứng, vỏ lụa, dùng tăm xuyên bỏ tim trong hạt, làm đến đâu ngâm trong thau nước sạch đến đấy.
Nếu dùng hạt sen khô thì ngâm trong nước nóng 1-2h cho nở mềm thì vớt ra.
Đường phèn tán nhỏ
Gừng gọt vỏ thái sợi.
Tiến hành chưng
Bước 1: Hấp cách thủy hạt sen khoảng 20 phút cho nở mềm và thơm.
Bước 2: Chưng yến với đường phèn như hướng dẫn ở phần trên.
Bước 3: Khoảng 5 phút trước khi hoàn thành thêm hạt sen và gừng vào.
Chọn mua yến sào loại nào đảm bảo cho chế biến và sử dụng
Hiện nay trên thị trường có nhiều sản phẩm yến sào khác nhau, người tiêu dùng cần căn cứ vào nhu cầu sử dụng, mục đích sử dụng, điều kiện kinh tế, khả năng chế biến để chọn được sản phẩm yến phù hợp. Cụ thể có thể lựa chọn yến theo một số tiêu chí sau.
Thương hiệu
Do nhu cầu tiêu dùng ngày một cao, các đơn vị nuôi yến, khai thác và cung ứng sản phẩm yến sào ngày càng nhiều. Nổi tiếng trên thị trường là các thương hiệu lớn như yến sào Khánh Hòa, yến sào Cần Giờ, yến sào Sài Gòn Anpha, yến Tứ Quý, Yến Nhi Khánh Hòa… và còn rất nhiều các cái tên khác đang chiếm lĩnh thị trường yến sào Việt Nam.
Người tiêu dùng nên tham khảo lựa chọn các thương hiệu lớn, được nhiều người biết tới và có thị trường tiêu thụ rộng. Hiện nay, yến sào Khánh Hòa được xem là lựa chọn tốt trong phân khúc yến nguyên tổ nhờ bao bì đẹp mắt, hình thức và chất lượng sản phẩm được kiểm định chặt chẽ.
Tìm hiểu về các loại yến
Tùy vào điều kiện kinh tế và nhu cầu của mỗi người có thể lựa chọn các sản phẩm yến như yến trắng, yến hồng và yến huyết. Trong đó:
Yến huyết: Là loại tổ yến có giá trị dinh dưỡng cao nhất, hàm lượng sắt và khoáng chất lớn trong sản phẩm yến này cho hiệu quả chăm sóc sức khỏe cực cao. Cũng chính như vậy mà giá thành yến huyết cũng tương đối đắt đỏ.
Yến hồng: Yến hồng xếp sau yến huyết về thành phần dưỡng chất tuy nhiên vẫn được đánh giá cao về hàm lượng Vitamin, khoáng chất. Tổ yến hồng được ưa chuộng sử dụng tại nhiều quốc gia.
Yến trắng: Yến trắng là loại tổ yến thông dụng và phổ biến nhất trên thị trường, giá thành phù hợp với nhiều người tiêu dùng.
Ngoài ra, có thể chọn mua yến theo 2 loại cơ bản là yến tinh chế và yến thô. Yến tinh chế là loại yến đã qua làm sạch. Loại này phù hợp với nhu cầu tiêu dùng của những người bận rộn, không có nhiều thời gian sơ chế và làm sạch. Ngược lại yến thô giữ được hàm lượng dưỡng chất lớn, hình thức tổ tự nhiên nguyên vẹn nhưng cần làm sạch trước khi chế biến rất mất thời gian.
Giá thành các loại yến trên thị trường
Với đa dạng nhà phân phối, loại yến khác nhau, mức giá yến cũng không đồng nhất. Người tiêu dùng có thể tham khảo bảng giá yến sào được phân phối dưới đây:
Hiểu đúng về Yến sào để sử dụng hiệu quả hơn
Các loại yến sào chính – công dụng chính
Yến sào tập trung nhiều ở khu vực Đông Nam Á (Malaysia, Indonesia, Việt Nam…). Thông thường, những nơi có trữ lượng yến dồi dào thì sẽ dễ chọn lọc được những tổ yến chất lượng hơn.
Gần đây, giới khoa học cũng bắt đầu đánh giá nghiêm túc hơn về chất lượng của yến nuôi trong nhà. Các nhận định ban đầu đều khẳng định yến nuôi cho chất lượng tương đương với yến đảo, ít lẫn tạp chất, lại có các chỉ số an toàn vệ sinh thực phẩm rõ ràng hơn (như nguồn thức ăn, nước uống,..).
Về yến thành phẩm, người dân thường chuộng săn lùng các loại tổ yến thô để về tự chế biến hoặc mua các loại yến sào đã được chế biến, đóng gói sẵn. Có thể nói, tổ yến thô rất quý giá và chứa nhiều chất bổ dưỡng nhưng vì thường lẫn tạp chất, bụi bẩn và lông chim nên khi chế biến phải làm thật kỹ, sạch sẽ mới có thể dùng được. Thêm vào đó, chất dinh dưỡng có thể bị mất dần đi nếu chúng ta sơ chế hoặc bảo quản không đúng cách. Còn nếu mua về và sử dụng hết ngay trong một hai lần thì lại phí quá, vì cơ thể con người không kịp hấp thu hết các dưỡng chất của yến. Yến sào chế biến sẵn ngày càng được nhiều người sử dụng hơn vì tính tiện lợi, có liều lượng vừa đủ cho mỗi lần dùng, thích hợp cho người cần sử dụng lâu dài. Bạn đọc nên lưu ý chọn loại có thương hiệu, có quy trình sản xuất đạt các chuẩn quốc tế như GMP, HACCP, ISO để đảm bảo giữ nguyên được tinh chất yến sau khi chế biến.
Theo số liệu của Trung tâm Công nghệ Sinh học Đại học Thủy sản và Viện Công nghệ Sinh học thuộc Trung tâm Khoa học Tự nhiên và Công nghệ Quốc gia, trong thành phần yến sào có 18 loại acid amin, một số có hàm lượng rất cao như Aspartic acid, Serine, Tyrosine, Phenylalanine,… Dùng yến thường xuyên giúp phục hồi nhanh chóng các tổn thương khi bị nhiễm xạ hay chất độc hại, kích thích sinh trưởng hồng cầu, bồ sung thêm các khoáng chất cần thiết cho cơ thể, ổn định thần kinh trí nhớ. Công dụng chính có thể tóm tắt là bồi bổ sức khỏe và tăng cường sinh lực.
Những lưu ý về cách dùng yến
Như đã trình bày ở trên, chính vì có công dụng bồi bổ sức khỏe rất tốt và cũng không quá khó để tìm mua nên yến sào rất được ưa chuộng. Tuy nhiên, không phải người tiêu dùng nào cũng hiểu hết được cách thưởng thức món ăn này, mà đa phần vẫn còn “ăn yến để thưởng thức”, nghĩa là xem nó như 01 món “ăn chơi”, thỉnh thoảng mới dùng 01 lần. Điều này khiến yến sào không phát huy được hết tính bổ dưỡng của nó.
Những người muốn tăng cường sức khỏe thì nên bổ sung yến từ từ một cách lâu dài với liều lượng thích hợp khoảng 70 ml/ngày là đủ. Cách này vừa đảm bảo cơ thể nhận đủ dinh dưỡng từ yến, vừa hợp lý về kinh tế, không lãng phí nguồn dưỡng chất quý này. Bạn đọc có thể chưng yến với đường phèn, hoặc nấu thành dạng soup với thịt gà cũng rất dễ ăn. Nếu không có nhiều thời gian, có thể dùng các sản phẩm yến sào chế biến sẵn, dĩ nhiên phải lưu ý về hàm lượng tinh chất yến trong mỗi chai – thông thường khoảng 5% là đủ cho cơ thể.
Thời điểm tốt nhất để dùng yến là khi bụng đói, thông thường là vào buổi sáng và buổi tối trước khi ngủ. Buổi tối sau khi ngủ khoảng 01 giờ là thời điểm nồng độ chất nội tiết tố tăng trưởng rất cao, giúp chất dinh dưỡng được hấp thụ tối đa.
Với thành phần giàu dưỡng chất, yến sào phù hợp cho rất nhiều đối tượng người dùng. Người cao tuổi, người bệnh, phụ nữ, trẻ em, những người làm các nghề cần giữ giọng (MC, ca sĩ, diễn viên…), vận động viên đều có thể ăn yến để tăng cường sức khỏe.
Trên đây là toàn bộ kiến thức về tổ yến, chúc các bạn nắm vững thông tin để sử dụng đúng giúp hiệu quả hơn.